Toetsing in hoger beroep bij een arbeidsrechtelijke ontbindingsprocedure

In hoger beroep zijn er twee manieren waarop een rechter kan toetsen. Er kan ex nunc worden getoetst (waarbij het hof kijkt naar de omstandigheden ten tijde van zijn eigen beslissing), of er kan ex tunc worden getoetst (waarbij het hof kijkt naar de omstandigheden ten tijde van de beslissing van de rechtbank waartegen appel is ingesteld). Als uitgangspunt wordt in appelzaken ex nunc getoetst. In het arbeidsrecht, meer specifiek in zaken over de ontbinding van een arbeidsovereenkomst, ligt dit echter genuanceerder. Het precieze toetsingssysteem is beïnvloed door de Wet werk en zekerheid uit 2014 en uiteengezet door de Hoge Raad in 2020.

Als de ontbinding in eerste aanleg is afgewezen, doen zich in hoger beroep geen bijzonderheden voor. Het hof moet dan ex nunc beoordelen of de afwijzing terecht is. Dit stemt overeen met de uitgangssituatie in hoger beroep.

Heeft de kantonrechter de ontbinding in eerste aanleg wél toegewezen, dan is de situatie in hoger beroep ingewikkelder. Het hof moet dan ex tunc beoordelen of de ontbinding terecht was en mag dan dus geen rekening houden met feiten en omstandigheden die zich hebben voorgedaan ná de ontbinding door de kantonrechter. Als het hof het eens is met de kantonrechter, dat de arbeidsovereenkomst ontbonden moe(s)t worden, dan moet het hof ook ex tunc beoordelen of de ontbinding het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever of de werknemer. Dit is van belang voor de vaststelling van een eventuele transitie- of billijke vergoeding. De hoogte van die vergoeding moet het hof vervolgens weer ex nunc vaststellen. Komt het hof op basis van de ex tunc-toetsing tot de conclusie dat de arbeidsovereenkomst niet had mogen eindigen, dan moet het daarna ex nunc beoordelen welke consequenties daaraan moeten worden verbonden. Of de arbeidsovereenkomst moet worden hersteld, dan wel of de werknemer een billijke vergoeding moet worden toegekend, moet het hof dus vaststellen aan de hand van de hem ten tijde van zijn beslissing bekende feiten en omstandigheden, ook als deze zich hebben voorgedaan na de uitspraak in eerste aanleg.

Er komt dan ook veel kijken bij een hoger beroep in een arbeidsrechtelijke ontbindingsprocedure. Kerckhoffs Advocaten staat uiteraard voor u klaar om uw vragen hierover te beantwoorden.